Prawo cywilneRadca prawnyRękojmia a gwarancja. Czego może żądać kupujący, gdy towar jest wadliwy?

29 stycznia, 2024by admin0

Rękojmia i gwarancja nie są synonimami. To dwa podstawowe ale rożne mechanizmy zabezpieczające kupującego przed negatywnymi skutkami nabycia wadliwego towaru. Czego dokładnie kupujący może żądać w takich przypadkach? Okazuje się, że ma szerokie możliwości ochrony swoich interesów.

Kupując towar, spodziewamy się, że ma on wszystkie cechy, o których zapewnił nas sprzedawca. Niestety nie zawsze tak jest. Co wówczas zrobić? Najważniejsze uprawnienia w takich przypadkach wynikają z rękojmi, a ewentualnie również z gwarancji. Warto poznać najważniejsze przepisy regulujące korzystanie z tych uprawnień, ktore ułatwią wybor właściwego rozwiązania.

Rękojmia a gwarancja – kluczowa różnica

Mówiąc najprościej, rękojmia wynika wprost z przepisów kodeksu cywilnego i tym samym jest obligatoryjna, nie można jej wyłączyć. Natomiast gwarancja wynika wyłącznie z woli przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 556 KC – zawierającym definicję rękojmi – sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę. Natomiast wada polega na tym, że sprzedana rzecz jest niezgodna z zawartą umową. Przykłady takich niezgodności – gdy rzecz sprzedana:

  • nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
  • nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
  • nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
  • została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Są to tzw. wady fizyczne rzeczy. Należy wiedzieć, że występują również wady prawne, które sprowadzają się do pytania – czy sprzedający rzeczywiście był właścicielem tego, co sprzedał? Zgodnie z KC rzecz dotknięta jest wadą prawną, jeżeli stanowi własność osoby trzeciej, jest obciążona prawem osoby trzeciej albo ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu. W przypadku sprzedaży prawa wada prawna może również polegać na nieistnieniu prawa.

Co zrobić, gdy rzecz ma wadę?

Zgodnie z kodeksem cywilnym, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może przede wszystkim:

  • złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy (chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie);
  • żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady;
  • jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana, kupujący może żądać od sprzedawcy demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany na wolną od wad lub usunięciu wady;

Dodatkowo kodeks cywilny przewiduje specjalną ochronę dla konsumenta, którego roszczenia z tytułu rękojmi nie zostały rozpatrzone przez przedsiębiorcę w odpowiednim czasie. Zgodnie z art. 561 5 KC, jeżeli kupujący będący konsumentem zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, a sprzedawca nie ustosunkował się do tego żądania w terminie czternastu dni, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione.

Czy kupujący może wybrać między rękojmią a gwarancją?

Uprawnieniace z wynikające z gwarancji zostały zdefiniowane w art. 577 par. 1 KC, który stanowi, że udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki udzielającego gwarancji i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w reklamie. Gwarancje może polegać np. na:

  • zwrocie zapłaconej ceny;
  • wymianie rzeczy bądź jej naprawie;
  • zapewnieniu innych usług.

Przedsiębiorca nie ma obowiązku udzielania gwarancji, ale w praktyce jest ona powszechnie stosowana, zwłaszcza w przypadku sprzedaży różnego rodzaju sprzętu elektronicznego. W każdym razie warto pamiętać, że z roszczeń z tytułu rękojmi oraz gwarancji można korzystać niezależnie od siebie. Można więc skorzystać zarówno z rękojmi oraz gwarancji, jak i tylko z jednego z tych mechanizmów. Wszystko zależy od wyboru kupującego.

 

Podstawa prawna:

admin

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *